Een complex karakter: zegen of vloek?

De administratie is afgerond, de vakken zijn uitgekozen en het uurrooster is opgesteld. Nu ja, voor de komende week toch. Het merendeel van de lessen valt steeds op een ander moment, en voor iemand als ik die niet kan functioneren zonder structuur, is dat uitermate vervelend. Ik word wekelijks, zo niet dagelijks, geconfronteerd met de complexiteit van mijn eigen karakter: ik ben hoogbegaafd, hoogsensitief en waarschijnlijk nog een hoop andere dingen die me het leven al vaak moeilijk hebben gemaakt.

[Boodschap van algemeen nut: ik ga jullie niet uitleggen wat hoogbegaafd of hoogsensitief zijn precies inhoudt, aangezien dat al in het lang en in het breed staat uitgelegd op internet. Wil je toch meer weten? Check dan zeker de bronnen onderaan.]

Hoogbegaafdheid

Al sinds de lagere school weet ik dat ik anders ben dan mijn klasgenootjes. M’n ouders hebben me nooit willen zeggen hoeveel mijn IQ precies bedraagt, maar ik gok dat dat ergens in de 140 zal zijn. Daardoor behoor ik tot die twee procent van de bevolking die zichzelf ‘hoogbegaafd’ mag noemen; een echt privilege, nietwaar? Wel, daar zal je aan het einde van deze post wel anders over denken, want ik ga jou uitleggen waarom die hoge intelligentie soms meer een vloek dan een zegen is.

Tot het vijfde middelbaar ging als goed, en was het leven van een hoogbegaafde tiener een waar feest: ik was in veel geïnteresseerd, was snel met alles weg, was vaak (zo niet altijd) de beste van de klas. Tot ik, net als de meeste hoogbegaafde jongeren, ‘mijne klop’ kreeg, wanneer dingen plots niet meer vanzelf gingen. Dat heeft mijn zelfvertrouwen ongelooflijk hard ondermijnd, en ga er maar vanuit dat ik op dat moment tout court niet veel zelfvertrouwen had.

‘De beste zijn’ had zo lang deel uitgemaakt van mijn leven, dat het een deel van mijn persoonlijkheid was geworden – althans, zo dacht ik er toen over. Toen dat wegviel, viel er dus ook meteen een groot deel van mijn persoonlijkheid weg, tot ik niet meer wist wie ik was. Sindsdien ben ik aan een continue zoektocht naar mezelf begonnen. Ook al ben ik al lang onderweg, ik ben er nog steeds niet helemaal.

En dat heeft veel met mijn omgeving te maken. Goed bedoeld vertellen ze me dat ik ‘te streng ben voor mezelf’ of dat ik ‘de lat voor mezelf te hoog leg’. Maar aangezien dat nu eenmaal dingen zijn die inherent zijn aan mijn karakter, vertellen ze me dus eigenlijk dat ik verkeerd handel, dat ik zelfs verkeerd bén.

In twintig jaar heeft één persoon op één moment erkend dat ik nu eenmaal zo in elkaar zit. Ze vertelde me dat ik daar niet tegen moest vechten, omdat dat een strijd is die je toch niet kan winnen. Kan je dat geloven? Eén persoon, op één moment in heel mijn leven, die me – in tegenstelling tot vele anderen – eindelijk vertelt dat het oké is. Dat ik oké ben. Ja, toen hebben er traantjes gevloeid.

Vechten tegen jezelf is een strijd die je niet kan winnen.

Ik ben niet te streng voor mezelf; ik ben kritisch omdat ik mezelf zoveel mogelijk wil ontplooien. Ik leg de lat niet te hoog voor mezelf; ik ben ambitieus omdat ik weet wat ik wil. Mijn hoogbegaafdheid is inderdaad vaak een last geweest – maar ze heeft me ook enkele van mijn beste karaktertrekken gegeven. En ik ben daar godverdomme fier op.

Positieve kenmerken van hoogbegaafdheid	Negatieve kenmerken van hoogbegaafdheid
Een goed taalgebruik (nuances, metaforen, abstractie ideeën, woordspelingen) hebben Een levendige verbeelding hebben Emotioneel erg diepgaand zijn Goed verbanden kunnen leggen en oplossingen kunnen bedenken Je goed kunnen concentreren Jezelf dingen aanleren Jezelf ontwikkelen Moeilijke informatie begrijpen en onthouden Veel informatie verzamelen Zelf initiatief nemen	Bezorgd zijn over sociale en politieke problemen, over onrecht Een hekel hebben aan herhalingen Ongeduldig zijn tegenover het onvermogen van jezelf en anderen Slecht begrepen worden door leeftijdsgenoten Snel ontevreden zijn over je eigen prestaties

Hoogsensitiviteit

En alsof hoogbegaafd zijn alleen nog niet complex genoeg was, ben ik ook nog eens hoogsensitief. Basically missen mijn hersenen een filter die het onderscheid kan maken tussen meer of minder belangrijke informatie, waardoor elke prikkel even hard binnenkomt en verwerkt wordt. En dat kan gaan om positieve prikkels, zoals het gevoel van pas gewassen lakens, maar even goed om negatieve prikkels, zoals m’n buurman die constant met zijn voet zit te wiebelen.

En geloof me vrij, dat kan doodvermoeiend zijn, zeker in een periode als deze. Ik merk dan ook dat ik er steeds vaker nood aan heb om me terug te trekken in mijn kamertje, waar ik zelf kan bepalen hoeveel licht of geluid er binnen komt. Een teveel aan prikkels zorgt er namelijk voor dat ik constant onder spanning sta – alsof de administratie, de uurroosters en de deadlines an sich nog niet erg genoeg waren.

Ik hoor zo vaak dat ik eens moet ontspannen, maar wat als je letterlijk niet weet hoe dat moet? Ik ben fysiek gewoon niet in staat om te ontspannen wanneer ik nog andere dingen te doen heb; euh, altijd dus. Verschillende therapeuten hebben me al verschillende tools (want zo noemen ze dat graag) aangereikt, en ik heb nog steeds niet die ene tool gevonden die al die spanning doet smelten als sneeuw voor de zon. But then again, is zoiets überhaupt wel mogelijk?

Positieve kenmerken van hoogsensitiviteit	Negatieve kenmerken van hoogsensitiviteit
Creatief zijn De sfeer in een ruimte goed aanvoelen Een groot inlevingsvermogen hebben Erg intuïtief zijn Graag voor anderen zorgen Hard werken Interesse tonen voor spiritualiteit Oog voor detail hebben Rechtvaardigheid erg belangrijk vinden Snel geraakt zijn door kunst	Erg zelfkritisch zijn Moeite hebben met veranderingen in de planning Niet goed in een groep functioneren Snel huilen Uitgeput geraken van oppervlakkige gesprekken

Is heel deze post bedoeld als klaagbrief om je te vertellen hoe zwaar het toch wel niet is om hoogbegaafd en/of hoogsensitief te zijn? Nee. Is heel deze post bedoeld om je aan te tonen dat het echt wel meer is dan rozengeur en maneschijn? Ja.

Mijn hoogbegaafdheid en mijn hoogsensitiviteit zijn geen persoonlijksheidsstoornissen, maar persoonlijkheidseigenschappen. Ook al zijn ze soms meer een last dan een lust; ze hebben me ook enkele van mijn karaktertrekken gegeven waar ik het meest fier op ben: mijn ambitie, creativiteit, empathie, om er maar enkele te noemen. Het heeft me dus minstens twintig jaar gekost om in te zien dat alle dingen waar ik vroeger om gepest ben geweest, net de dingen zijn die mij uniek maken. Want ik ben zoveel meer dan alleen hoogbegaafd of hoogsensitief. Ik ben Kilien. Ik ben complex. En ik ben fier op mezelf. ❤

Liefs,
Kilien

P.S. Vragen of opmerkingen over hoogbegaafdheid, hoogsensitiviteit of andere fenomenen? Benieuwd naar meer getuigenissen over de keerzijde van de medaille? Zin in een gesprek over de zin van het leven? Je weet me te vinden. 😉

Bronnen

• https://gezondnu.nl/dossiers/psyche/hoogsensitief-onderzoek-hersenen-werken-anders/
• https://hoogsensitief.nl/volwassenen/
• https://www.balansdigitaal.nl/kennis/wat-is-hoogbegaafdheid/
• https://www.hspvlaanderen.be/index.php?p=wat_is_het
• https://www.zobegaafd.nl/hoogbegaafdheid/
• https://www.zobegaafd.nl/hoogsensitiviteit/
• https://www.zobegaafd.nl/kenmerken-van-hoogbegaafdheid/