Lang leve appelsienbillen en hangborsten: deze 3 Belgische fotografen promoten body positivity [nina]

DOOR: Liesbeth De Corte
VOOR: nina – Het Laatste Nieuws

Het leven zoals het is. Dat zien we jammer genoeg nog niet vaak verschijnen op sociale media. Onrealistische schoonheidsidealen zijn wél schering en inslag. Deze drie fotografen proberen daar verandering in te brengen.

Daar zit je dan. ’s Avonds in de luie zetel nog wat doelloos te kijken op Instagram. Vaak zie je dan een heleboel foto’s van perfecte lijven: een influencer op reis of iemand met een modellenfiguur die op restaurant zit met een stuk taart voor de neus. Je zou je bijna afvragen: ‘eet ze daar ook echt een hapje van?’. Want ook al komt schoonheid in alle maten, kleuren en leeftijden, op sociale media valt daar niet veel van te merken. Waar zijn de appelsienbillen? Waar zijn de hangborsten? Of de vetrolletjes? Spijtig, maar die zijn nog steeds in de minderheid.

Fitgirls met detoxthee

Al zijn er steeds meer fotografen die tegenwind bieden. Kijk maar naar Morgane Gielen, Kilien Natens en Elien Van den Brande. “Het is een publiek geheim dat sociale media bomvol onrealistische ideaalbeelden staan. Als je op Instagram scrolt, kom je gegarandeerd reclame tegen van een fitgirl die detoxthee promoot. Je kan er gewoon niet aan ontsnappen. Zo ergerlijk”, klaagt Kilien aan.

“Gelukkig heeft elke medaille een keerzijde. Mensen durven meer voor zichzelf en hun complexen opkomen. No matter hoe ze eruit zien. Zij gebruiken sociale media als platform om diversiteit en gewone beelden te promoten.” In plaats van enkel te mopperen over de overdaad aan slanke, strakke vrouwen en gespierde mannen, besloot Kilien ook actie te ondernemen. Een dik jaar geleden richtte ze Chair Chaude op.

Zelfvertrouwen boosten

Om de zoveel weken komt de fotografe samen met een groepje mensen, die zich – letterlijk en figuurlijk – bloot geven. In hun ondergoed poseren ze voor de lens. Zonder make-up, zonder Photoshop. Puur natuur. En ondertussen babbelen ze zonder schroom over hun onzekerheden. “Die gesprekken zijn telkens een eyeopener. ‘Amai, iemand anders denkt er ook zo over!’ Omdat iedereen met dezelfde problemen worstelt, voelen we ons verbonden”, vertelt Kilien nog.

Ook Elien werkt rond hetzelfde concept. Al werkt ze wél samen met een visagiste voor een laagje make-up, als het model dat wil. Ze richtte haar project – ‘Fragile’ genaamd – enkele maanden geleden op. “Mijn nicht had sinds haar 15e anorexia. Vier jaar lang is ze extreem mager geweest. Het was zelfs zo erg dat ze verschillende keren opgenomen moest worden … Nu is ze aan de beterhand en zit ze opnieuw op een gezond gewicht. Maar af en toe moet ze nog wennen aan haar nieuwe lichaam en de extra kilo’s. Om haar zelfvertrouwen te boosten, heb ik enkele foto’s gemaakt om te tonen hoe knap ze eruitziet. Met succes. Ze was supercontent. Dus dacht ik: waarom zou ik geen shoots aanbieden aan andere vrouwen als ik hen op die manier kan helpen om zich mooi te voelen?”

Taboes in de vuilbak

Ook Morgane timmert mee aan het zelfbeeld van de mensen die voor haar lens staan. Alleen gaat zij nog een stapje verder. Ze zwemt niet alleen mee in de ‘body positivity’-stroming, maar probeert onderweg ook taboes te verzuipen. “Ik beschouw mezelf als een rebelse fotograaf”, zegt ze. “Ik vind het leuk om te choqueren. Dat komt omdat ik al enkele jaren meedraai in het modewereldje. Ik zie met eigen ogen hoe hard beelden bewerkt worden, en hoor first hand tragische verhalen over modellen met anorexia. Met mijn fotobundel NO BABES wil ik tonen dat het ook op een andere manier kan.”

Net zoals je in de kappersstoel of aan de toog van je stamcafé uitzonderlijk je hart durft uit te storten, geven de mensen die bij Morgane langskomen ook een stukje van hun ziel bloot. “De een heeft een zelfmoordpoging achter de rug. De ander is chronisch vermoeid. Of depressief. En nog iemand anders durft niet als dragqueen op straat te wandelen uit schrik voor klappen. Allemaal zaken die door de meesten stilgezwegen worden. Maar zij durven ervoor uitkomen. Straf toch? Dat werkt inspirerend voor mij. Als fotograaf én als iemand met een minderwaardigheidscomplex. Door hun verhalen te verspreiden, hoop ik hetzelfde te doen voor anderen.”

Ode aan de vrouw

Zowel Morgane als Elien en Kilien laten iedereen in een lingeriesetje poseren. Of helemaal naakt. En neen, daar is niets seksueels aan. “De meeste vrouwen zijn net onzeker over hun lichaam. Door zo te poseren, overschrijden ze een grens. En achteraf zijn ze verbaasd dat ze er zo goed uitzien”, meent Elien. “Bovendien vind ik het prachtig hoe een vrouwenlichaam evolueert doorheen de jaren. Van puberteit naar volwassenheid, tijdens een zwangerschap en erna. Fragile is dan ook een ode aan het vrouwelijke lichaam.”

Boys, boys, boys, ik hou van mooie jongens!

Allemaal goed en wel, maar hoe zit het met de mannen? Verdienen zij geen positievere schoonheidsidealen? Een realistische dad bod in plaats van een spierbundel? “Natuurlijk wel, maar er is in het verleden nu eenmaal meer gefocust op de onzekerheden van vrouwen om er munt uit te slaan. Denk maar aan anti-cellulitiscrèmes, afslankpillen of oliën tegen striemen. Stuk voor stuk producten voor problemen die marketeers zelf gecreëerd hebben”, verklaart Kilien. “Langs de andere kant zie je op straat ook billboards met afgetrainde venten. Ik ben ervan overtuigd dat mannen er evenzeer onzeker door worden, maar ze durven er niet over te praten. Misschien is dat een deel van de toxic masculinity in onze maatschappij?”

Morgane deelt de mening van haar concullega. “Je druk maken over je uiterlijk is een vrouwending. Bij mannen is dat nog meer taboe. Hierdoor worden ze soms vergeten in de body positivity movement en het feministische gebeuren. Bij deze een warme oproep naar mannen die eens voor mijn lens willen staan. En transgenders én genderqueers.”

Body neutrality

Mooi dat het trio-fotografen het body image-debat naar voren plaatst. Maar hebben ze er zelf al iets uit geleerd? Het antwoord klinkt drie keer hetzelfde: “Gho, ik ben zelf ook enorm onzeker, dus ik heb zeker niet de waarheid in pacht. Maar …”

Volgens Elien moeten we vooral proberen om de negatieve spiraal te doorbreken. “Veel vrouwen focussen op hun zogezegde imperfecties. ‘Schat, is mijn gat niet te dik in deze rok? Dju, ik heb flubberbenen. Amai mijn vetrollen.’ Op den duur zie je het totaalplaatje niet meer, alleen maar die complexen”, waarschuwt ze. “Je moet geen 180 graden draaien en tegen je spiegelbeeld wauwelen dat je knap bent, maar je moet jezelf wel accepteren. Dat kan door neutraal over jezelf te praten. ‘Oké, ik ben niet de magerste. Maar ik ben goed zoals ik ben.’”

Ook Kilien kan zich hierin vinden en pleit voor body neutrality. Weg van de druk van de positivity, maar eveneens mijlenver verwijderd van de negativiteit en het zichzelf naar beneden halen. “Laten we onszelf geen druk opleggen dat we onszelf graag moeten zien. We ervaren al genoeg druk van de maatschappij”, schampert de fotograaf.

Wees streng voor je vriendenkring

Timmeren aan je zelfbeeld is geen solosport, wel teamwerk. Morgane: “Neem afstand van mensen die te veel bezig zijn met toxische schoonheidsidealen. Laat je omringen door mensen met dezelfde ideeën en waarden.” En dat geldt niet alleen offline, maar ook online. “Wees op Instagram selectief in de mensen die je volgt. Kies voor mannen en vrouwen die inspireren in plaats van deprimeren”, lacht Kilien. Ze verwijst onder meer naar de modellen Gaëlle Wauthier, Ruby Glazenmakers en Romy Schlimbach, of Sabine Peeters, de auteur van het boek Lief voor mijn Lijf. “Probeer je ervaringen met elkaar te delen”, tipt ze nog. “Door met anderen te babbelen over je onzekerheden, besef je dat je er niet alleen voor staat.”

Wie de projecten wil bekijken, kan een kijkje nemen op de sociale media of website van Morgane, Elien en Kilien. Ze blijven de komende maanden niet stilzitten en plannen nog verschillende shoots. Morgane wil tegen 2021 zelfs een fotoboek en expo lanceren. Wie ook eens model wil staan en zijn middelvinger wil opsteken naar z’n complexen, kan contact opnemen met de fotografen.