Leestijd: 8 minuten
Een aantal jaar geleden werd bij mij borderline vastgesteld. Als een verrassing kwam dat niet: zelfs voor de diagnose had ik al het idee dat er zoiets aan de hand was. Toen ik te horen kreeg welke de verschillende kenmerken van borderline zijn, leek alles op z’n plek te vallen, omdat de mood swings of de hypomanie nu een verklaring hadden. Wanneer ik hypomanisch was, kreeg ik allerlei irrationele gedachten, deed ik allerlei dingen die gevaarlijk konden worden als je eventjes niet oplet: seksuele uitspattingen of een shopverslaving, om maar iets te noemen.
Verslaafd
Een shopverslaving is eigenlijk hetzelfde als eender welke verslaving: je probeert je gevoelens weg te shoppen, in mijn geval. Al werd het op den duur wel steeds problematischer, natuurlijk. Toen ik nog thuis woonde, deed ik gemakkelijk duizend euro van mijn loon op aan online shoppen, en dat iedere maand opnieuw. Maar toen ik alleen ging wonen, was mijn Visarekening plots hoger dan mijn loon. Daar ben ik bepaald niet trots op.
Het duurt alleen lang voor je zoiets zelf kunt of wilt inzien. Ik had mezelf die coping mechanisms zo gewoon gemaakt, dat ze mij heel normaal leken. Wanneer iemand daar dan een opmerking over maakte, ontkende ik die staalhard. Dus ging ik dingen verstoppen. Eerst voor mijn ouders, dan voor mijn toenmalige vriend, dan voor mijn vrienden, die vaak commentaar hadden. Ik liet me door niets of niemand tegenhouden. Ook niet door een gebrek aan geld.
Net als andere verslaafden vond ik altijd wel een manier om aan geld te geraken: pakketjes terugsturen, of de spaarrekening die mijn ouders voor mij hadden geopend aanboren, bijvoorbeeld. Natuurlijk heeft het geen zin om aan dat geld te blijven denken, want weg is het toch. Ook heb ik, wanneer het geld toch op was, een paar keer gestolen, maar daar ben ik snel weer mee gestopt toen ik eens werd betrapt. Ik wilde absoluut geen strafblad, dat zou ik echt verschrikkelijk gevonden hebben. Wat vind ik dat nu gênant.
“Wat voor zin heeft geld sparen als ik me morgen misschien wel van kant maak?”
Weet je wat gek is? Dat ik die pakketjes op den duur zelfs niet meer bekeek. Die interesseerden me niet. Ik deed het voor de kick die ik kreeg wanneer ik op “bestellen” klikte. Dat bracht me weer tot rust op momenten dat ik paniek of depressie voelde opkomen, alsof ik eindelijk weer gewoon kon ademen. Uiteraard is dat een illusie, want een paar uur later bleef er van dat gevoel niets meer over. Ofwel was ik gedegouteerd door wat ik had gedaan, ofwel begon alles gewoon van voren af aan.
Maar het ergste gevoel was alsof ik geen toekomst had. Want wat voor zin heeft geld sparen als ik me morgen misschien wel van kant maak? Ik kon gewoon niet op lange termijn denken, omdat ik er depressief van werd dat niets me leek te lukken: ik kon geen goede relatie in stand houden, ik kon geen goede job vinden. Gelukkig denk ik nu al wat meer na over de toekomst, maar ik probeer vooral in het heden te leven.
Slecht gehecht
Ik moet nu eerst mezelf graag leren zien, en daar kan eventjes niemand anders bij. In mijn vorige relaties ben ik op zoek gegaan naar extreem veel liefde, om te compenseren dat ik die vroeger niet heb ervaren. Misschien weet ik daardoor nu nog altijd niet zo goed hoe het voelt om echte liefde te krijgen. Kijk, ik was geen simpel, maar wel een braaf kind. Toch was mijn vader negatief tegenover mij.
Eerlijk gezegd wist ik gewoon niet beter. Natuurlijk vond ik het niet leuk dat er thuis elke dag gescholden werd, maar ik dacht dat dat overal zo zou zijn. Dus ging ik op zoek naar manieren om toch positieve aandacht van mijn vader te krijgen, op zoek naar dingen die we met elkaar gemeen hadden.
“Ik sloeg kommen stuk op mijn hoofd, knalde mijn hoofd tegen de muur of de tafel.”
Ik herinner me nog zo goed dat mijn ouders, toen ik vijf jaar oud was, weer eens stonden te ruziën, en dat ik als klein meisje tegen hen zei dat ze echt eens naar een psycholoog moesten gaan. Maar daar geloofden zij niet in. Het heeft me dan ook veel moeite gekost om hen, jaren later, duidelijk te maken dat ik zelf ook hulp nodig had. Ze geloofden me niet, dachten dat ik overdreef. Dat maakte me zo kwaad, dat ik die woede op mezelf begon te botvieren: ik sloeg kommen stukken op mijn hoofd, knalde mijn hoofd tegen de muur of de tafel. Het voelde afschuwelijk om niet geloofd te worden door mijn eigen ouders, alsof ik geen mens meer was.
Verkracht
Die slechte relatie met mijn vader liep ook door in mijn relaties met andere mannen. Op den duur had ik geen stem meer bij mannen. Wanneer ik hen bijvoorbeeld vertelde dat ik niet met hen naar bed wilde, gingen zij nog harder proberen om me van het tegendeel te overtuigen. Dus gaf ik uiteindelijk toe, omdat ik zelf weet hoe rot het voelt om afgewezen te worden. Voor mij was seks ook een gemakkelijke manier om meer zelfvertrouwen te krijgen, al was het natuurlijk naïef om te denken dat er uit die booty calls een relatie zou voortvloeien. Nog steeds moet ik mijn eigen grenzen leren aanvoelen, omdat ik dat jaren niet heb gedaan. Dat is ook waarom mensen met borderline vaak veel trauma’s meemaken.
Ook toen ik op de psychiatrische afdeling van het ziekenhuis lag, had ik na een paar dagen een klik gemaakt en was ik plots op zoek naar een random kerel. Die vond ik ook, en niet veel later zat hij me bijna te vingeren onder de tafel. Ik kon daar toen echt niets aan doen, omdat ik nog niet had geleerd hoe ik met zo’n seksuele driften moest omgaan. Jammer genoeg heb ik daar toen niets van kunnen zeggen tegen de verpleging, omdat ik anders meteen uit het ziekenhuis ontslagen zou zijn geweest.
Ik heb al meermaals afgesproken met mannen bij mij thuis, wat achteraf gezien altijd zo gevaarlijk is geweest, al meermaals mannen binnengelaten die eigenlijk niet binnen wilde laten. Zo was er eens een kerel die onder invloed van MDMA was en die, hoewel ik zo hard tegen drugs ben, zelfs nog heeft gesnoven bij mij thuis. We hebben toen seks gehad. Heel agressieve seks. Wat wil je, die kerel was onder invloed van drugs? Hij heeft me toen heel veel pijn gedaan, is toen ongevraagd anaal gegaan.
Later kwam het tot een andere situatie waarin ik expliciet “nee” zei tegen een man die seks met me wilde, en toch ging hij door. Pas achteraf heb ik beseft dat dat eigenlijk niet de eerste keer was dat ik werd verkracht. Een andere ex van me heeft zelfs geprobeerd me te prostitueren, me cam girl te maken. “Als je dat doet, dan kan je meer geld verdienen om mee te shoppen.” Hoe weinig zelfwaarde of zelfrespect ik vroeger ook had, dat heb ik nooit gedaan.
“Pas achteraf heb ik beseft dat dat eigenlijk niet de eerste keer was dat ik werd verkracht.”
In dat shoppen heb ik nu een middenmaat gevonden: af en toe ga ik nog eens winkelen, om grote uitspattingen te vermijden. Maar bij mannen laat ik nu gewoon niets meer toe. Toch blijft het als slachtoffer heel moeilijk om te geloven dat het niet jouw schuld is, zeker wanneer je al je hele leven een schuldgevoel wordt aangepraat. Zo was er onlangs een louche fotograaf die met me wilde samenwerken, maar die achteraf toegaf dat hij me eigenlijk gewoon naakt wilde zien. Ik was daar toen erg van aangedaan, maar misschien nog bozer op mezelf, omdat ik hem niet vanaf het begin had geblokkeerd.
Het is niet omdat ik naaktmodel ben, dat dat een uitnodiging tot verkrachting is. Al denken sommige mensen daar blijkbaar anders over: een meisje merkte op dat uitgerekend ik, iemand die seksueel misbruikt was, toch beter zou moeten weten wanneer ik zo’n foto’s op Instagram zet. Hoewel ik ervan uitga dat het een goedbedoelde opmerking was, was ik zo gedegouteerd. Maar meer dan dat gaf ik mezelf weer de schuld: dan had ik maar niet moeten afspreken met iemand die ik op Tinder had leren kennen, toch?
Ik kan je niet vertellen wat er toen is gebeurd, al zou ik het wel willen. Ik heb het gewoon zodanig verdrongen dat ik het niet in detail kan navertellen. Ik schaam mij er zo voor dat ik alles zomaar heb laten gebeuren, zonder het echt te beseffen. De blauwe plekken, de whiplash die ik eraan overhield, vertelden me wel dat het er heel agressief aan toe was gegaan. En toch heb ik, de people pleaser die ik ben, achteraf nog gezegd hoe leuk ik het vond. Ik schaam me daar nu zo over.
Suïcidaal
Er zijn maanden waarvan ik me letterlijk niets meer herinner. Ik nam toen ook Temesta (angstreducerend, bewustzijnsverlagend slaapmiddel, nvdr), en dat kan wel zorgen voor geheugenverlies, maar daarnaast kon ik ook niet slapen. En als ik dat wel deed, kreeg ik nachtmerries met herbelevingen en verlammingsverschijnselen. Vrienden zeiden me dat ik altijd kwaad op hen was, maar daar herinner ik me dus niets van, omdat ik gewoon niet kon functioneren door dat posttraumatisch stresssyndroom. Dus nam ik in april een overdosis.
Eén van mijn therapeuten legde me uit dat sommigen de neiging hebben om hun trauma’s onbewust opnieuw op te zoeken en te beleven, maar dan extremer, om zichzelf het gevoel te geven dat ze het wel aankunnen. Dat was voor mij een ware revelatie. Weet je dat ik op den duur begon te denken dat ik gek aan het worden was? Alleen een gek zou keer op keer haar grenzen laten overschrijden, zou keer op keer seks hebben met mannen onder invloed terwijl ze constant denkt: “Dit wil ik niet, dit wil ik niet”, toch?
“De blauwe plekken, de whiplash die ik eraan overhield, vertelden me wel dat het er heel agressief aan toe was gegaan.”
Natuurlijk ben ik bang om weer getriggerd te worden, maar toch moet het gebeuren. Daarom begin ik binnenkort aan EMDR-therapie (eye movement desensitization and reprocessing, nvdr), en ik hoop dat die me even hard zal helpen als mijn vorige DGT-therapie (dialectische gedragstheraptie, nvdr), maar daar geloof ik wel in. In DGT leerde ik mezelf op de eerste plaats te zetten, mijn emoties te reguleren en met crisissituaties om te gaan. Zo is het mobiel team eens bij me langsgekomen tijdens zo’n crisissituatie, maar ze besloten dat ze niets voor me konden doen, omdat ik nog te zelfstandig was. Ik had namelijk geleerd om zelfs op de moeilijkste momenten wel gewoon uit mijn bed te komen, me te wassen en voor mezelf te koken.
Alleen kan je ook een punt bereiken waarop je gewoon te veel therapie hebt gevolgd, omdat je op den duur doorhebt hoe die therapeuten te werk gaan. Ik kan er bijna zelf een worden! (lacht) Maar, echt, ik zou er wel mijn job van willen maken om als ervaringsdeskundige over bepaalde onderwerpen zoals mentale gezondheid te gaan praten.
Geëngageerd
Ik heb geen spijt van die depressieve periodes, omdat ik mezelf in die tijd heb toegelaten om al die trauma’s tenminste deels te verwerken. Ik heb me zelf zo vaak alleen gevoeld, omdat ik in die periode ook mijn beste vriendin ben kwijtgeraakt. Wanneer je depressief bent, moet iedereen zorgen voor jou, maar kan jij niet zorgen voor hen. Omdat ik zelf weet hoe het voelt, wil ik me nu eens zo hard inzetten voor lotgenoten of gelijkgezinden. Dat ik nu zoveel nieuwe connecties aan het leggen ben, helpt me helen.
Zo ben ik de laatste tijd heel creatief bezig: ik wil spreken, slam poetry doen, kleding weer omzetten in iets positiefs door te stylen of een kledingbibliotheek te openen. Kortom, een positieve invloed hebben op mijn omgeving. Ik ben een onverbeterlijke idealist. Echt fulltime in een team werken is gewoon te moeilijk voor mij, door de pesterijen waar ik op buitenlandse stage en op het werk mee geconfronteerd ben geweest. Maar ik wil wel gewoon bezig blijven met mentale gezondheid, body positivity, fotoshoots en mode.
“Gelukkig zijn betekent voor mij niet dat je nooit nog eens een slecht moment hebt, maar wel dat je goed met die slechte momenten kan omgaan.”
En wat ik wens voor de toekomst? Dat alles blijft gaan zoals het nu gaat. Na jaren kan ik eindelijk zeggen dat ik weer gelukkig ben. En dat betekent voor mij niet dat je nooit nog eens een slecht moment hebt, maar wel dat je goed met die slechte momenten kan omgaan. Ik zoek het geluk in de kleine dingen, en daar vind ik het ook. Oh, en liefst ook niet te veel trauma’s meer, dat ook! (lacht)
Cover: Matthew Henry on Unsplash
Keeping Up With Kilien 